24-100 Puławy,
ul. Jaworowa 1

Odsłony: 12330

II.Służba wojskowa

W pierwszych tygodniach wojny światowej, będąc we Lwowie u swych teściów Kwiatkowski zgłosił się wraz z kilku kolegami z Zarzewia do Komisji Kwaterunkowej Legionu Wschodniego.Komisja ta jednak szybko uległa likwidacji. Powrócił więc do Lublina, gdzie przy pomocy członka Zetu, inż.Stefana Dażwańskiego, uruchomił lokal dla pracy niepodległościowej pod szyldem Czytelni Mieszczańskiej. Dnia 30 lipca 1915 r. witał ułanów Beliny-Prażmowskiego, którzy pierwsi wkroczyli do Lublina.

W kwietniu 1916 r. wstąpił Kwiatkowski do Legionów i po krótkim okresie przeszkolenia został ściągnięty przez Jana Dąbskiego, zaprzyjaźnionego ludowca, byłego redaktora "Kuriera Lwowskiego", do biura werbunkowego w Chełmie. W mieście tym z kolegą, starym quot;zarzewiakiem" Stanisławem Sasorskim, redaktorem narodowo-demokratycznego "Głosu Lubelskiego", uruchomił nowe pismo "Głos Ziemi Chełmskiej, którego formalnym redaktorem był miejscowy księgarz Piotrowski. Gdy władze austriackie odkryły współdziałanie Kwiatkowskiego z "Głosem Ziemi Chełmskiej, wezwały go do raportu i odkomenderowały na przymusowe przeszkolenie do 6 Pułku Piechoty Legionów w Dęblinie, a później do obozu szkoleniowego w Zamborowie.

Karta Wojskowa I Legionu Polskiego nr 41226, podpisana przez Szefa Departamentu Wojskowego NKN płk. Władysława Sikorskiego, stwierdza, że Kwiatkowski został zaprzysiężony jako szeregowiec w Legionach 3 kwietnia 1916 r., władał językami polskim, niemieckim, angielskim. Opis osoby- wzrost:178 cm, włosy: szatyn, oczy: piwne. Pozkazem z dnia 16 lipca 1916 r. został mianowany chorążym i skierowany do służby w Chełmie w charakterze komisarza werbunkowego Legionów. Dodatkowym rozkazem nr 15, został zobowiązany do objęcia bezzwłocznie posterunku komisarza werbunku do Wojska Polskiego w okręgu Lublin na obwód Chełm .Zgodnie z tym rozkazem zameldował się u swego przełożonego inspektora werbunku w Lublinie.

Oddziały legionowe - wspomina Kwiatkowski - traktowane przez naczelne dowództwo austriackie jako zło doraźnie pożyteczne - rzucane często nagłymi rozkazami na odcinki frontu najniebezpieczniejsze i najtrudniejsze - wychodziły z najcięższych opresji ze stratami nieraz znacznymi i bolesnymi, ale bez osłabienia ducha bojowego i zaufania do własnego dowództwa.

Po kryzysie przysięgowym w lipcu 1917 r. Kwiatkowski nie znalazł się w obozie dla internowanych, uznał, że większe usługi dla sprawy oddać może współdziałając jako oficer werbunkowy z akcją legionowego podziemia.

Kwiatkowski - pisał Janusz Rakowski - choć nie podziela złudnego zamiaru rozbudowania armii polskiej pod hegemonią niemiecką, nie zrywa z Departamentem Wojskowym. Jego rozkazem skierowany zostaje w drugiej połowie 1917 roku najpierw do Włocławka, a następnie do Łukowa, niedużego miasta w okręgu siedleckim, jako kierownik tworzącego się tam głównego urzędu zaciągu do wojska polskiego.

W Łukowie Kwiatkowski ściśle współdziałał z aktywną tutaj POW, kierowaną przez kpt. Horyda. W tym czasie też, dzięki kontaktom posiadanym przez byłego "etowca" Jana Zdanowskiego, pomagał internowanym w obozie jenieckim w Białej Podlaskiej żołnierzom Drugiej Brygady, uczestnikom bitwy pod Kaniowem.

W lutym 1918 r. Kwiatkowski jako żołnierz POW przeżywał wraz z całym społeczeństwem protest Polski przeciw traktatowi zawartemu w Brześciu z Ukraińcami. Wraz z innymi żołnierzami POW z Łukowa znalazł się w listopadzie 1918 r. w bardzo trudnej sytuacji. Niemiecki oddziały wojskowe przesuwały się z Brześcia wzdłuż linii kolejowej na zachód, zamierzały opanować Luków i Siedlce. Oddziały te zaatakowały wyzwolony przez POW Międzyrzec, a także Łosice i Janów Podlaski. Umowa o ewakuacji wojsk niemieckich z Królestwa podpisana 16 listopada 1918 r. uratowala sytuację.

Polska już w 1918 r. stanęła - wspomina Kwiatkowski - w obliczu ruiny materialnej, wobec nędzy milionów jej obywateli, wobec niebywale ciężkich, wszechstronnych zadań gospodarczych, zadań nie cierpiących zwłoki mimo prawie zupełnego braku środków dla szybkiej i planowej realizacji tych zadań i rekonstrukcji ekonomicznej.

Related Articles/Posts

Kategoria:

2024 © ZS2 Puławy All Rights Reserved.